"عمر تُریخوس" دیکتاتور و کودتاچی سابق پاناما، رفتار چندان مؤدبی نداشت با شاه فراری و آواره‌ی ایران، که سخت در مخصمصه گرفتار شده و به‌اجبار مهمان مملکت‌اش شده بود. او تبلیغات آخوندها را واقعا باورکرده بود که مدعی بودند شاه میلیارها دلار از بیت‌المال ایران را با خود برده است. پس به بهانه‌های مختلف برای وی و برای خانواده‌اش خرج‌تراشی می‌کرد و چون آدمی دّریده و پدر سوخته بود سعی داشت شاه را بعناوین مختلف تلکه کند. شاه هم که شخصی خجول بود و از طرفی هنوز خود را شاهنشاه ایران‌زمین می‌دانست یه‌روی خود نمی‌اورد و حاتم‌بخشی می‌کرد. زنرال، گاه و بی‌گاه و به بهانه‌‌های متعدد از شاه وقت می‌طلبید. در حقیقت به علت کنجکاوی مفرط، دوست داشت با کسی صحبت کند که زمانی مثلا همه‌کاره اوپک بوده است و با شخصیتی راز دل گوید و همنشین شود و علت شکستش را جویا شود که روزی عزیزدردونه آمریکا بوده و تا همین چند روز پیش بزرگترین زرادخانه خاور میانه را در دست داشته است. چه شبها که زنرال عمرتُریخوس آرزو کرده بود دلارهای نفتی شاه را می‌داشت و مدرن‌ترین تجهیزات جنگی برای میهن کوچک و فقیرش می‌خرید و شاید کانال دیگری با کمک ژاپنی‌ها از اطلس به پاسیفیک می‌کشید و صد البته وجه کلانی هم به‌حساب شخصی خودش در بانک‌های خارج واریز می‌کرد.
زنرال بشدت پول دوست بود و وقتی دید شاه آنطور که باید و شاید سر کیسه را شُل نمی‌کند و شاید هم واقعا از میلیارد‌ها دلاری که آخوندها شایعه کرده بودند خبری نیست تصمیم گرفت وی را در مقابل مبلغی کلان به قطب‌زاده و خلخالی تحویل دهد، که شاه بموقع متوجه شد و شبانه از پاناما فرار کرد
*
این فرد در خاطراتش می‌نویسد از شاه پرسیدم: چطور متوجه نشدید وقت آن رسیده‌است که بموقع تغییراتی در سیستم حکومتی مملکت صورت دهید تا خشم مردم به انفجار منتهی نشود؟
و شاه پاسخ می‌دهد: آخر چکار می‌بایستی می‌کردم؟ من دلم می‌خواست کنار بکشم و کارها را به جانشین‌ام بسپرم؛ ولی آخر ولیعهد هنوز به‌سن قانونی نرسیده بود و تجربه‌ای در مملکت‌داری نداشت .(نقل به‌مضمون).
زنرال تریخوس با تأسف می‌‌گوید: این دیکتاتور اصلا نمی‌فهمید من چه می‌گویم و مقصود من چه هست؟ نظر من اصلاحات اساسی بود در مملکت و نه کپی‌کردن ناقص این کار یا آن عمل! مقصود من دادن آزادی بود به مردم، تقسیم عادلانه ثروت و دلارهای نفتی بود! ولی میستر شاه فقط در دریای افکار چگونگی نجات تاج و تخت خودش شناور بود!! ( بازهم نقل به‌مضمون).
*
یک‌وقت فکر نکنید این تُریخوس خودش شخص دموکرات‌منشی بوده است که چنین حرف‌هایی می‌زندها...؟ بالا لینک داده‌ام زندگی‌اش را بخوانید!
اما می‌خواهم بگویم ژنرال حق داشت چنین حرف‌هایی بزند زیرا شاه نیز مثل همه دیکتاتورها، تا دم آخر، نمی‌خواست قبول کند مسبب اصلی فروپاشی سلطنت و برباد دادن ایران به مقدار 99 در صد خودش بوده است.
*
صدام وقتی وارد اتاق اعدام شد چند لحظه نگاهش به طناب دار و محلی که قرار بود زمین زیر پایش خالی شود خیره ماند. او به چه چیز فکر می‌کرد؟
بعضی از دوستان می‌گویند باید می‌گذاشتند صدام خاطراتش را بنویسد. آیا شما واقعا فکر می‌کنید صدام غیر از شعار های توخالی و فحش به آمریکا و انگلیس چیزی از اسرار مگو را فاش می‌کرد؟ و فکر می‌کنید با امان دادن به خامنه‌ای و رفسنجانی و امثالهم، آنها خاطرات‌شان را به میل شما می‌نویسند و دل‌شان برای نسل حال و آینده می‌سوزد و اسرارفاش می‌کنند؟ زهی خیال باطل.
*
من نمی‌گویم با اعدام این دیکتاتورها مشکلی حل می‌شود. ولی اگر به مبارزه با ویروس‌ها و باکتریها نمی‌رفتیم، اگر ملخ‌ها و آفت‌های کشاورزی را سمپاشی نمی‌کردیم،‌ اگر دمل‌های چرکین را با عمل جراحی بدور نمی‌انداختیم، آیا بازهم تصور می‌کردید مثل هم اکنون سالم و راحت وبی‌دغدغه زندگی می‌کردیم ؟

شاید دوستان دیگری هم دعوت کرده باشند که من تاکنون خبرنیافته‌ام. با سپاس، بهرحال بقول دوستان ناگفتنی‌ها آنقدر زیاد است که از حد می‌گذرد و اما پنج‌تای آن، بدون توجه به خوبی یا بدی‌شان:

1- دیرجوشم، مشکل و با تأخیر با ناشناسی، بویژه در دنیای مجازی، دوست و صمیمی می‌شوم. ولی اگر دیدم موج و فرکانس مشترک داریم و طرف مثل خودم بی‌ریا و بی‌تکبر است طوری از صمیم قلب با وی طرح دوستی می‌ریزم که خودم نیز درشگفت می‌شوم.
2- با وجودی‌که بیشتر عمر را در مسافرت گذرانیده‌ام از چمدان بستن و از مسافرت‌رفتن بشدت نفرت دارم. تاکنون دوستان زیادی دعوتم کرده‌اند که بدلایل متعدد ازرفتن امتناع کرده‌ام. ولی دلیل اصلی‌اش همین بوده‌است.
3- هروقت میل به‌خواب می‌کنم سرم را روی بالش یا روی کاناپه می‌گذارم و با یک بشکن، پس‌از چند ثانیه، خوابم می‌برد. همه، غیر ازشاتسی، از این کارمن تعجب می‌کنند. سالهاست خود را آموزش داده‌ام: موقع خواب، خواب.
کارهای دیگر، بعد از خواب! این موضوع در دریا، که کم‌تر فرصت خوابیدن دست می‌داد، بسیار مهم و حیاتی بود.
4- اگر خواب شیرینی دیدم و بدلیلی از خواب بیدار شدم، آرزو و اراده می‌کنم خوابم از‌ آنجا که قطع شده‌است ادامه پیداکند و شگفتا، نه همیشه، که اغلب این اتفاق رُخ می‌دهد.
5- در ایام کودکی و نوجوانی هروقت معلم سرکلاس تأخیر می‌کرد می‌پریدم جلو تخته‌سیاه و یکی از طنز‌های کوتاهی که نوشته بودم و یا شعری را که تازه سروده بودم می‌خواندم و همکلاسی‌ها از خنده روده‌بر می‌شدند. ازصدای خنده و قهقه آنها ناظم می‌امد و چون چابک و فرز بودم و او دستش برای کتک‌زدن به‌من نمی‌رسید، از کلاس بیرونم می‌کرد.

خواستم شعری از آن ایام در اینجا بگذارم که هرچه بیش‌تر تو کتابخانه‌ام گشتم کم‌تر یافتم، دلیلش هم اسباب کشی‌های متعدد در ایران و در آلمان.
و اما پنج‌نفر پیشنهادی من:

n مینو از آونگ خاطره‌ها
n کرامت طاهری از دیلمی‌یل
n مهندس میدی
n کیانوش از ترنم
n محمد از دریا – بندر - کشتی

بخش چهارم اینجا http://maidaf.blogspot.com/2006/11/4.html

سنه 1970 ، پس از سه سال زندگی، زندگی که چرض کنم، سوختگی در خورموسای سوزان بندرشاهپور و کباب شدن در خلیج همیشه فارس و همیشه داغ وطن؛ به مصداق: زگهواره تا گور دانش بجوی، در کسوت دانشجوی رشته‌ی فوق لیسانس علوم دریایی، در آلمانِ خوش آب و هوا، هم تحصیل می‌کردم هم آب خنک می‌خوردم که ناگهان خبر رسید در شیلی وضع دگرگون شده و سوسیالیست‌ها مصدر امور شده‌اند. من نیز مثل همه دانشجوها سرم درد می‌کرد برای مسایلی که مستقیم یا غیر مستقیم با من و با زندگی من، هم ارتباط داشتند هم نداشتند. سیاست را می‌گویم. هرچند یدلیل شغلی، هرگز یک فعال سیاسی نبودم و نمی‌توانسنم در این جور مسایل در متن باشم، هم‌نشین و محرکی هم نداشتم. گرچه در اوج فعالیت « کنفدراسیون » در اروپا تحصیل می‌کردم. و همین امر، ازجمله، باعث شد پس از بازگشت به ایران، ساواک از موی سر تا ناخن‌پا، گذشته‌ی مرا یررسی و زیر و رو کند. زیرا در آن موقع یک تیمسار نیروی دریایی ایران، تحصیل کرده‌‌ی فرانسه، که یکی از نخبه‌های وطنم بود و من سعادت همکاری با وی را برای مدتی در سازمان بنادر و کشتیرانی در تهران داشتم و او تخصص و دیسیپلین در کار و عشق به وطن را از نزدیک در من دیده بود، پیشنهاد داد من در بندر نوشهر، در ساحل دریای مازندران، محل اقامت تابستانی اعلی‌حضرت همایون شاهنشاه آریامهر، در یک پست کلیدی در اداره کل بنادر و کشتیرانی، انجام وظیفه نمایم. ( چه دلیلی دارد که از شایسته‌گی خودمون، اگر حمل بر خوستایی نشود، سخن نگوییم؟) همین جا اقرار‌کنم که من خانه‌زاد مخالف سرسخت سلطنت مطلق بودم و تأکید داشتم شاه باید مثل پادشاهان اروپا، حتا برای نجات تاج و تخت خودش هم شده، سلطنت کند نه حکومت. ولی مگر، آشکار و پنهان، جرأت برزبان آوردن چنین حرفی را داشتم؟ یا داشتیم؟ من در مقام مخالفت با سیستم و یا برای اصلاح آن، با حضور در یک پست کلیدی خیلی به‌تر می‌توانستم مثمر ثمر و بانی تغییراتی شوم تا در مقام قهرمان‌نمایی بی‌‌نتیجه، که بعضی از دوستان و همکاران به آن معتقد بودند و به آن متوسل شدند و عاقبت بی‌نتیجه در سیاهچال های ساواک شب به روز رسانیدند و دل‌شان به این خوش بود که زندانی‌ی سیاسی بوده‌اند و به این دلیل منزلت و ارجهیتی بردیگران دارند. هرچند شهامت‌شان انکار ناپذیر است ولی آیا فلسفه مبارزه به همین ختم می‌شود؟ بدیهی است این من تنها نبودم که چنین فکر می‌کردم. تقریبا همه، هرکس که درد وطن داشت چنین نظری داشت. ما همه ازچیزی می ترسیدیم که آن زمان نمی‌فهمیدیم چه چیزی‌ست؟ ولی عاقبت همه از ترس مار غاشیه به اژدها پناه بردیم..
من از سیستم کمونیستی بالفطره بدم می‌امد، هرچند تعدادی از فامیل‌هایم، بر طبق روال قدیم، دوران قبل از 28 مرداد، توده‌ای بودند و سبیل‌های استالینی داشتند، نفرت من از کمونیسم شاید به این دلیل بود که روسها بخش‌هایی از وطنم را به‌زور از مام میهن جدا کرده بودند و استالین پس از جنگ جهانی، فقط به‌ضرب تهدید آمریکا، آذربایجان را تخلیه کرده بود.
از زمان شاگرد مدرسه ‌ای، سرود "ای ایران ای مرز پرگهر" که خودم، پس از تلاوت قرآن صبحگاهی، در صف دانش‌آموزان، با الحانی خوش می‌خواندم، مرا منزجر از دشمن ایران کرده بود و باعث ‌شده بود آب‌ام با کمونیست و توده‌ای توی یک جوب نرود.
*
برگردم به‌سال 1970 ؛ فیدل کاسترو روی هردو جفت چکمه‌هایش قرص و محکم در وطنش کوبا سر پا ایستاده بود و حدود سه سالی هم از مرگ چه گوارا، انقلابی‌ی آمریکای لاتین، می‌گذشت. که ناگهان که چندان هم ناگهانی نبود سوسیالیست‌ها به رهبری سالوادور آلنده در شیلی حکومت را بدست گرفتند.
شیلی از لحاظ معادن زیر زمینی یکی از غنی‌ترین کشورهای آمریکای لاتین است خصوصا معادن مس‌اش شهرت جهانی دارد و غربِ آن زمان سخت بدان محتاج. از طرفی اگر شیلی بحال خود گذاشته می‌شد چه ضمانتی وجود داشت که الگوی کشورهای فقیری نظیر بولیوی و اکوادور و... و... نشود؟ این را آمریکایی‌ها در گوش هم پچ پچ می‌کردند. گیرم آمریکا کاری به تغییر سیستم در شیلی نداشته باشد ولی ارتش تعلیم دیده از آمریکایش دست روی دست نخواهد گذاشت. و چنین بود که ما، سه سال بعد، در یک ‌روز پاییزی، در یازدهم سپتامبر 1973 خبردار شدیم که در شیلی کودتا شده و رییس‌جمهور در کاخ ریاست جمهوری به‌قتل رسیده است. سرکرده‌ی کودتا شخصی بود بنام ژنرال اوگوستو پینوشه.
روزها و هفته‌ها خبر کودتا در شیلی همه‌ی اخبار رسانه‌ها و تقریبا همه‌ی برنامه‌های تلویزیونی آلمان را تحت‌الشعاع قرارداده بود. آنقدر گفتند و نوشتند که به اصطلاح از حلق مان بیرون آمد.
تحصیلاتم در آلمان به‌پایان رسید و من درسال 1975 به وطن بازگشتم و در پست کلیدی، همانطور که ذکر شد، نخست به نوشهر سپس به بندر پهلوی اعزام شدم. قدم من خیر نبود و چهار سال پس از بازگشتم به وطن انقلاب شد. و من در شلوغی انقلاب شگفت زده می‌دیدم که رسانه‌ها در ایران با عنوان و تیترهای درشت، درکنار اخبار انقلاب ایران، چگونه به‌ تفصیل‌ به شرح کوتای 1973 شیلی پرداخته‌اند و واقعا نخست فکر می‌کردم در شیلی دوباره کودتا شده‌است. به دوستانم گفتم چه خبر است؟ کودتای شیلی 6 /7 سال پیش صورت گرفت این‌ها مگر آن‌زمان خواب بودند؟ و پاسخ شنیدم که آقای شاه همه چیز را قدغن کرده بوده‌است،‌ همانطور که نگذاشته بودند ملت محتوای توضیح المسایل آخوندها را بی‌دردسر بخوانند و کتاب ولایت فقیه آقای خمینی ممنوع الانتشار شده بود. هرچند این ملتی که من شناختم اگر هم خوانده بودند باز هم با دست خود خاک بر سر می‌کردند که کردند. این بود واقعه‌ی سوم . واقعه‌ی چهارم این که پس از فرار از وطن اوایل 1358 و مقیم شدن در آلمان، از سال 1997 تا اواخر سال 1999 با تردد بین آمریکای شمالی و جنوبی سینه‌ی اقیانوس آرام را می‌شکافتم. از جمله بنادری که در مسیرم قرار داشتند یکی هم بندر زیبای Valparaiso ، محل تولد سالوادور آلنده و اوگوستو پینوشه در کشور شیلی بود. در این بندر آشنایی داشتم که به‌گمانم خداوند هنگام خلقت‌اش خیلی سر حال بوده‌است چون همه زیبایی‌های جهان را در این دختر جمع کرده بود یا من این‌جور می‌دیدم. هر کجا هست خدایا بسلامت دارش!
او با هم‌نشینی، با مهربانی و شیرین زبانی خستگی اقیانوس را از تنم بدر می‌کرد. یک روز ناخواسته وارد بحث سیاسی شدیم چنان به شدت از ژنرال پینوشه دفاع ‌کرد و چنان جوش ‌زد و جر زد که تمام روز مرا و اقیانوس آرام و اطلس مرا خراب کرد و تازه ‌دیدم این تنها او نیست که برای پینوشه چنین یقه می‌درد که تعدادشان در شیلی خیلی بیش‌تر از آن است که من تصور می‌کردم. از آن پس دیگر با او بحث سیاسی نکردم. گور پدر پینوشه مینوشه.
اوگوستو پینوشه چند روز پیش مُرد، بدون این‌که بتواند در دادگاه پاسخی به اتهامات‌اش بدهد. من تقصیر را به‌گردن دادگاه می‌اندازم، چون محکمه را آنقدر کش و لفت‌ دادند تا طرف بضرب سکته از بین رفت. اگر جمهوری اسلامی را سرمشق قرار داده بودند و در یک محاکمه پنج دقیقه‌ای، سر جا، طرف را محکوم و بعنوان مفسد فی‌الارض و فی‌الهوا اعدامش کرده بودند، کار به اینجا ها نمی‌کشید.
حالا این مسایل چه ربطی به شقیقه داشتند ؟